Ga naar de inhoud
Bron Vrouwen in Zeeuwse klederdracht in een zweefmolen, 1932 Publiek Domein

Zeeuwse geschiedenis

Verhaal

Een groep mensen zit en staat rondom vier strandstoelen op het strand in Domburg rond 1900.
Badgasten in Domburg Helder, E./ZB Beeldbank Zeeland/4979

Zeeland bestaat voor een belangrijk deel uit polders. Het grootste deel van Zeeland heeft, kortom, een door mensenhanden gemaakt landschap. Zelfs de eerste bewoners van Zeeland groeven al greppels in het veen om voor een beetje afwatering te zorgen. Later nam de inrichting van het landschap serieuzere vormen aan en werden complete stukken land gemaakt

Oudland

Eind zesde eeuw woonde men in Zeeland op de hoogstgelegen stukken land: de kreekruggen. Hier lagen de akkers, boerderijen en wegen. De venige poelgebieden werden gebruikt als gras- en hooiland. Er werd al aan afwatering gedaan om overlast van binnenwater te voorkomen. Dit oudland herken je vooral nog goed op Walcheren. Je ziet daar dat dorpen vaak op de net iets hoger gelegen gedeeltes in het landschap liggen.

De eerste dijken

Om zich tegen het water te beschermen, legde de bevolking ook dijken aan. Later volgden ook ringdijken die grotere gebieden insloten. Zo kregen Walcheren en het gebied rond Goes een ringdijk. De eerste dijken werden defensief ingezet, maar al snel werden er ook dijken aangelegd om land te winnen. In Zeeuws-Vlaanderen gebeurde dat al in de twaalfde eeuw. Toen werd het Eiland van Cadzand ingepolderd. Er volgden nog heel wat gebieden. In de vijftiende eeuw werden er bijvoorbeeld meerdere schorren gezamenlijk bedijkt om eeen grote polder en een compleet schiereiland in een te vormen: Sint-Philipsland. Het gebied verdween nog een paar maal onder de golven, maar uiteindelijk was het geheel veilig en droog en vanaf de negentiende eeuw werd Sint-Philipsland zelfs uitgebreid met nieuwe polders. Aan de grootte van de polders van Sint Philipsland kun je goed zien dat ze van relatief recente datum zijn.

Een vrouw in klederdracht hangt de was op en een man voert kippen, op het erf van een boerderij aan de Nieuwlandseweg in Nieuw- en Sint Joosland. Ca. 1920.
Dagelijks leven klederdracht ZB Beeldbank Zeeland/181475
Stormvloeden en nieuwe polders

Door stormvloeden en inundaties ging in de vijftiende en zestiende eeuw veel land verloren. Vaak werd dat ook weer herdijkt. De jonge klei die er was opgeslibd vormde de basis voor zeer vruchtbare landbouwgrond en deze gebieden waren dus erg in trek. De nieuwe polders werden met de modernste technieken en volgens de laatste trends aangelegd. Ze waren groter, rechthoekiger en strakker. Renaissancepolders worden ze

ook wel genoemd. Je kunt ze makkelijk herkennen op Noord-Beveland. Dit gebied werd eind zestiende eeuw herdijkt volgens de laatste trends en hier hebben de polders nog steeds een opvallend geometrisch patroon. Al snel volgde Borsele dat kaarsrecht en geometrisch in een polder vol strenge lijnen ligt. Meer informatie over herdijkte gebieden vind je in een filmpje van de canon van Zeeland.